Trên thế giới cây nhân sâm thường mọc chủ yếu ở Hàn Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản, Trung Quốc, Mỹ… và gần đây cây nhân sâm Hàn Quốc trồng tại Việt Nam cũng đã thành công. Mặc dù cây nhân sâm có ở nhiều nước, tuy nhiên đến nay vẫn chỉ có sâm ở bán đảo Triều Tiên (ngày nay là Hàn Quốc và Triều Tiên) là được đánh giá cao hơn cả về chất lượng cũng như công dụng đối với sức khỏe con người của nó.

Kiến thức liên quan đến công dụng, cách dùng, đối tượng sử dụng của sâm Hàn quốc rất phong phú. Thế nhưng nói đến sâm Hàn Quốc được phân biệt có mấy loại thì còn rất nhiều người đang khá mơ hồ về vấn đề này. Xét về cơ bản thì nhân sâm hàn quốc được phân loại như sau.

1. Phân biệt theo phương pháp chế biến

- Các loại sâm tươi Hàn Quốc: Thường được sử dụng để ngâm rượu, pha trà uống và chế biến thành các món ăn như hầm gà, làm bánh, hoặc xay nhỏ cho vào sữa, tẩm với mật ong... Sâm tươi có rất nhiều công dụng làm tăng cường và bồi bổ sức khỏe.

- Các loại Hồng sâm Hàn Quốc: Đây là nhân sâm sau khi đã được chọn lọc kỹ về hình dáng, chất lượng sau đó mang đi hấp cách thủy trong nhiều ngày cho đến khi thành phần nước còn khoảng 14% rồi tiếp tục được sấy khô ở môi trường tự nhiên. Một điểm nổi bật ở hồng sâm chính là trong quá trình chế biến, thành phần Saponin được tăng cao và hồng sâm phù hợp với nhiều đối tượng sử dụng hơn nhân. Hồng sâm hàn quốc chia ra có mấy loại gồm Thiên Sâm, Địa Sâm, Lương Sâm. Trong quá trình chế biến, hồng sâm được bổ sung thêm nhiều chất bổ dưỡng nên được đánh giá tốt hơn nhân sâm và tốt cho tất cả mọi lứa tuổi.

- Bạch Sâm hàn quốc: Loại sâm này cũng được chế biến từ nhân sâm tươi, sau khi lột một lớp vỏ mỏng rồi đem sâm phơi khô dưới ánh nắng tự nhiên đến khi chỉ còn 14% nước. Sau quá trình này, sâm chuyển sang màu trắng nên được gọi là bạch sâm. Bạch sâm thường ở dạng sâm khô nên bảo quản được trong thời gian lâu dài. Bạch sâm hàn quốc được phân biệt có mấy loại theo hình dáng gồm Bạch Sâm nguyên củ khô, Bạch Sâm thân khô, Bạch Sâm rễ khô.

- Thái Cực Sâm: Đây cũng là một trong những loại sâm hàn quốc được chế biến từ sâm tươi. Phương pháp chế biến là cho nhân sâm vào nước đang sôi ở nhiệt độ cao trong thời gian dài. Khi nào thấy lớp vỏ, phần thân Sâm có màu đỏ thì vớt ra rồi sấy khô. Thái Cực Sâm có hình dáng và màu sắc nằm ở giữa Bạch Sâm và Hồng Sâm. Vì được chế biến trong nhiệt độ cao nên Thái Cực Sâm có công dụng và dưỡng chất quý như hồng sâm.

2. Phân loại theo quá trình sinh trưởng

- Sâm trồng: Đây là nhân sâm thu được từ quá trình gây giống và trồng nhân sâm ở trên đồng theo phương pháp nhân tạo, có hình dáng giống người. Sâm trồng thường sẽ có 2 nhánh lớn được gọi là chân của củ sâm và các rễ sâm mọc từ 2 chân sâm. Sâm hàn quốc có mấy loại tùy theo các phương pháp trồng và chăm sóc nhân sâm hàn quốc, kĩ thuật và giống mà hình dáng của nhân sâm, số nhánh của rễ sâm được dùng để phân biệt độ tuổi của sâm trồng.

- Sâm Jang-nue: Đây là loại Sâm hàn quốc được nhân từ giống Sâm núi và trồng, chăm sóc nhân tạo như Sâm trồng. Loại sâm này không có thân, chỉ có phần đầu nối liền với chân vì vậy được gọi là Sâm Jang-nue nghĩa là có đầu dài. Đặc biệt, Sâm Jang-nue chỉ trồng nhân tạo được ở vùng núi sâu và dưới các tán cây to lâu năm.

- Sâm núi: Các loại cây sâm hàn quốc mọc tự nhiên thường tốt hơn so với sâm trồng. Như loại Sâm núi mọc tự nhiên trong rừng núi sâu, rất quý hiếm và có tác dụng tốt nhất. Sâm núi có vị hơi ngọt và đắng. Sâm núi hiện nay rất khó tìm, luôn được đánh giá về độ hiếm và chất lượng cao hơn hẳn các loại nhân sâm khác.

3. Phân biệt nhân sâm Việt Nam, Nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc

Nhân sâm Việt Nam
Nhân sâm nổi tiếng nhất là loại sâm Ngọc linh (sâm Việt Nam mới đưa vào nghiên cứu thành công trong vài năm gần đây). Loại nhân sâm Việt Nam chủ yêu trồng phổ biến tại các vùng núi Kon Tum, Đắc lắc. Là cây thuốc quý được đưa vào sách bảo tồn cho nhu cầu chữa bệnh của y học cổ truyền. Nhân sâm Việt Nam có tác dụng chính là giúp cho người dùng cảm thấy ăn ngon hơn, ngủ tốt hơn, giảm mệt mỏi, chống suy nhược thần kinh, tăng sức đề kháng cho cơ thể, tăng thể trọng, tăng thị lực, trí lực và thể lực được cải thiện tốt.

Nhân sâm Hàn Quốc
Khác với nhân sâm Việt Nam, nhân sâm hàn quốc có tuổi đời lâu hơn, theo tài liệu ghi chép cổ, cây sâm Hàn Quốc bắt đầu được gây giống từ triều đại Choson (1567 -1608) và được chăm sóc trong điều kiện khá tốt tại các vùng có điều kiện tự nhiên thuận lợi của Hàn Quốc.

Sau khi thu hoạch sâm Hàn Quốc phần đầu củ sâm Hàn Quốc rắn chắc, ngắn và tròn, vẫn còn lớp đất bám xung quanh củ sâm, phần rễ chỉ bám vào chân củ sâm chứ không bám nhiều vào thân củ, chân củ sâm Hàn Quốc có màu vàng hoàng thổ và to phân thành chân rõ ràng. Thân và củ Hàn Quốc có hình dáng giống người rõ rang, cơ cấu bên trong củ sâm nhìn chắc và chất lượng tốt, trọng lượng nặng hơn. Củ sâm Hàn Quốc thường có mùi thơm nức đặc trưng khi sử dụng người xung quanh ngửi rất rõ mùi do người dùng thở ra.

Nhân sâm trung quốc
Nhân sâm Trung Quốc được đánh giá là loại nhân sâm có chất lượng thấp nhất, thấp hơn cả nhân sâm Việt Nam và nhân sâm Hàn Quốc. Vì thế, đa số khách hàng thường rất kén chọn sâm của Trung Quốc, thường thì họ ưu ái sản phẩm nhân sâm Hàn Quốc 6 năm tuổi nhiều hơn cả, sau đó là nhân sâm Việt Nam và cuối cùng là nhân sâm Trung Quốc có giá thấp nhất.

Cách phân biệt nhân sâm Trung Quốc như sau:

-  Khi củ sâm chưa thu hoạch thường có 7 lá, thân củ sâm có màu trắng cắt gọt sạch sẽ, phần đầu củ sâm hơi mềm và thon dài, không có lớp đất dính xung quanh do được rửa sạch và có thể tẩm hóa chất.

- Củ sâm Trung Quốc thường có cơ cấu bên trong củ sâm nhìn xốp, chất lượng kém hơn, có mùi thơm nhẹ.